U ziet kleuren in alles om je heen, elk moment van de dag, maar denkt u ooit na over de impact die elk van die kleuren op u heeft?
Of het nu het kalmerende effect is van blauwe luchten en groene velden, of het speeksel opwekkende rood en geel van je lokale fastfoodketen, elke kleur heeft een betekenis en maakt gebruik van emoties.
Er is een hele wetenschap (en kunst) in de betekenis van kleuren.
Waar komen kleurbetekenissen vandaan?
Miljoenen jaren van biologische conditionering hebben bepaalde associaties gecreëerd tussen kleuren en objecten of emoties, terwijl sommige associaties misschien recenter zijn.
Als u deze associaties begrijpt, krijgt u een betere kijk in het hart van mensen, waardoor een specifieke emotie en misschien zelfs gedrag wordt opgewekt.
Gevoelens zijn veel krachtiger dan rationele gedachten die zijn gebaseerd op feiten en cijfers.
Kleurbetekenissen komen voort uit psychologische effecten, biologische conditionering en culturele ontwikkelingen. Sommige kleurbetekenissen zijn diep geworteld in onze hersenen omdat ze overal om ons heen zichtbaar zijn, zoals rood als de kleur van vuur die wordt geassocieerd met warmte of groen met de natuur.
Instinctief letten we op felle kleuren, omdat felgekleurde dieren of planten vaak giftig zijn. We voelen ons aangetrokken tot rood fruit in plaats van groen fruit, omdat de kleur duidt op rijpheid en zoetheid.
Andere kleuren hebben in de loop van de tijd een culturele betekenis gekregen en hun betekenis is door de samenleving overgenomen, zoals roze als kleur voor meisjes en blauw voor jongens in westerse culturen (wat niet altijd het geval is geweest).
Hier zijn een paar dingen die van invloed kunnen zijn op de betekenis van kleuren:
Culturele verschillen:
Rood staat voor geluk in China, maar in Zuid-Afrika is het de kleur van rouw.
Amerikanen associëren groen met geld omdat dat de kleur is van dollarbiljetten, maar dat is wereldwijd niet het geval.
Zwart is de kleur van rouw in westerse landen, terwijl het in sommige Oost-Aziatische landen wit is.
In de VS is groen de kleur van afgunst, terwijl het in Duitsland geel is. Afhankelijk van waar u zich bevindt, moet u rekening houden met deze verschillen.
Tijd:
Kleuren kunnen in de loop van de tijd ook van betekenis veranderen: rood werd vroeger gezien als een sterke, mannelijke kleur, terwijl blauw een vrouwelijke kleur was die geschikt was voor meisjes.
Rood
Rood is de kleur van vuur en bloed, dus het wordt geassocieerd met energie, oorlog, gevaar, kracht, macht, vastberadenheid, maar ook passie, verlangen en liefde.
Rood is een zeer emotioneel intense kleur. Het verbetert het menselijk metabolisme, verhoogt de ademhalingsfrequentie en verhoogt de bloeddruk. Het heeft een zeer hoge zichtbaarheid, daarom zijn stopborden, stoplichten en brandweeruitrusting meestal rood geverfd. In heraldiek wordt rood gebruikt om moed aan te duiden. Het is een kleur die in veel nationale vlaggen voorkomt.
In advertenties wordt rood vaak gebruikt om erotische gevoelens op te roepen (rode lippen, rode nagels, rosse buurt, ‘Lady in Red’, enz.).
Rood wordt veel gebruikt om gevaar aan te duiden (hoogspanningsborden, verkeerslichten). Deze kleur wordt ook vaak geassocieerd met energie.
Lichtrood staat voor vreugde, seksualiteit, passie, gevoeligheid en liefde.
Roze staat voor romantiek, liefde en vriendschap. Het duidt op vrouwelijke kwaliteiten en passiviteit.
Donkerrood wordt geassocieerd met kracht, wilskracht, woede, agressie, leiderschap, moed, verlangen, boosaardigheid en toorn.
Bruin suggereert stabiliteit en duidt mannelijke kwaliteiten aan.
Roodbruin wordt geassocieerd met oogsten en herfst.
Oranje
Oranje combineert de energie van rood en het geluk van geel. Het wordt geassocieerd met vreugde, zonneschijn en de tropen. Oranje staat voor enthousiasme, fascinatie, geluk, creativiteit, vastberadenheid, aantrekkingskracht, succes, aanmoediging en stimulatie.
Voor het menselijk oog is oranje een zeer warme kleur, dus het geeft het gevoel van warmte. Toch is oranje niet zo agressief als rood.
Oranje verhoogt de zuurstoftoevoer naar de hersenen, heeft een stimulerend effect en stimuleert de mentale activiteit.
Als citrus kleur wordt sinaasappel geassocieerd met gezonde voeding en stimuleert het de eetlust. Oranje is de kleur van herfst en oogst. In de heraldiek staat oranje symbool voor kracht en uithoudingsvermogen.
Donker oranje kan bedrog en wantrouwen betekenen.
Rood oranje correspondeert met verlangen, seksuele passie, plezier, overheersing, agressie en dorst naar actie.
Goud roept het gevoel van prestige op. De betekenis van goud is verlichting, wijsheid en rijkdom. Goud symboliseert vaak hoge kwaliteit.
Geel
Geel is de kleur van zonneschijn. Het wordt geassocieerd met vreugde, geluk, intellect en energie.
Geel heeft een verwarmend effect, wekt vrolijkheid op, stimuleert mentale activiteit en wekt spierkracht op.
Geel wordt vaak geassocieerd met eten.
Bij overmatig gebruik kan geel een storend effect hebben; het is bekend dat baby’s meer huilen in gele kamers.
Geel wordt eerder gezien dan andere kleuren wanneer het tegen zwart wordt geplaatst; deze combinatie wordt vaak gebruikt om een waarschuwing te geven.
In heraldiek duidt geel op eer en loyaliteit. Later werd de betekenis van geel in verband gebracht met lafheid.
Gebruik geel om prettige, opgewekte gevoelens op te roepen.
Dof geel staat voor voorzichtigheid, verval, ziekte en jaloezie.
Lichtgeel wordt geassocieerd met intellect, frisheid en vreugde.
Groen
Groen is de kleur van de natuur. Het symboliseert groei, harmonie, frisheid en vruchtbaarheid. Groen heeft een sterke emotionele overeenkomst met veiligheid. Donkergroen wordt ook vaak geassocieerd met geld.
Groen heeft een grote genezende kracht. Het is de meest rustgevende kleur voor het menselijk oog; het kan het gezichtsvermogen verbeteren.
Groen suggereert stabiliteit en uithoudingsvermogen. Soms duidt groen op gebrek aan ervaring; een ‘groentje’ is bijvoorbeeld een beginneling.
In heraldiek duidt groen op groei en hoop. Groen, in tegenstelling tot rood, betekent veiligheid.
Donkergroen wordt geassocieerd met ambitie, hebzucht en jaloezie.
Geelgroen kan duiden op ziekte, lafheid, onenigheid en jaloezie.
Turkoois wordt geassocieerd met emotionele genezing en bescherming.
Olijfgroen is de traditionele kleur van vrede.
Blauw
Blauw is de kleur van de lucht en de zee. Het wordt vaak geassocieerd met diepte en stabiliteit. Het symboliseert vertrouwen, loyaliteit, wijsheid, vertrouwen, intelligentie, geloof, waarheid en hemel.
Blauw wordt beschouwd als gunstig voor lichaam en geest. Het vertraagt de menselijke stofwisseling en heeft een kalmerend effect.
Blauw wordt sterk geassocieerd met rust en kalmte. In heraldiek wordt blauw gebruikt om vroomheid en oprechtheid te symboliseren.
Blauw is een mannelijke kleur; volgens studies wordt het zeer geaccepteerd onder mannen.
Donkerblauw wordt geassocieerd met diepte, expertise en stabiliteit.
Lichtblauw wordt geassocieerd met gezondheid, genezing, rust, begrip en zachtheid.
Donkerblauw staat voor kennis, macht, integriteit en ernst.
Paars
Paars combineert de stabiliteit van blauw en de energie van rood.
Paars wordt geassocieerd met royalty. Het symboliseert macht, adel, luxe en ambitie. Het brengt rijkdom en extravagantie over.
Paars wordt geassocieerd met wijsheid, waardigheid, onafhankelijkheid, creativiteit, mysterie en magie.
Paars is een zeer zeldzame kleur in de natuur; sommige mensen beschouwen het als kunstmatig.
Lichtpaars roept romantische en nostalgische gevoelens op.
Donkerpaars roept sombere en droevige gevoelens op.
Wit
Wit wordt geassocieerd met licht, goedheid, onschuld, zuiverheid en maagdelijkheid. Het wordt beschouwd als de kleur van perfectie.
Wit betekent veiligheid, zuiverheid en netheid. In tegenstelling tot zwart heeft wit meestal een positieve connotatie.
Wit kan een succesvol begin zijn. In heraldiek beeldt wit geloof en zuiverheid uit.
Zwart
Zwart wordt geassocieerd met macht, elegantie, formaliteit, dood, kwaad en mysterie.
Zwart is een mysterieuze kleur die wordt geassocieerd met angst en het onbekende (zwarte gaten).
Het heeft meestal een negatieve connotatie (zwarte lijst, zwarte humor, ‘zwarte dood’). Zwart staat voor kracht en autoriteit; het wordt beschouwd als een zeer formele, elegante en prestigieuze kleur (zwarte stropdas, zwarte Mercedes).
In de heraldiek is zwart het symbool van verdriet.