7 voortekenen die de donkere nacht van de ziel inluiden

Uit het lijden zijn de sterkste zielen voortgekomen; de meest massieve personages zijn aangebraden met littekens.” – Khalil Gibran

Op een gegeven moment maken de meesten van ons een fenomeen mee dat bekend staat als de Donkere Nacht van de Ziel.

Hoewel we er voor proberen te vluchten, is het er nog steeds. Hoewel we het proberen te verdoezelen en te verstikken, is het er nog steeds. Hoewel we proberen een vrolijk, lachend gezicht op te zetten en het weg te doen, is het er nog steeds.

Terwijl sommigen van ons uitstel zoeken in religieus denken, zoeken anderen uitstel in spirituele filosofie of psychologie, en toch zoeken anderen verlichting door middel van verslaving en geestdodende externe bezigheden.

De waarheid is dat hoewel we allemaal met zielen worden geboren, we niet allemaal weten hoe we ze volledig kunnen belichamen en integreren in onze menselijke ervaring. De waarheid is dat we in onze moderne wereld egocentrisch leven in plaats van zielsgericht.

Mystici, heiligen en sjamanen hebben door de geschiedenis heen allemaal op verschillende manieren naar deze egocentrische menselijke strijd verwezen. Maar het enige dat ze allemaal gemeen hadden, was hun neiging om te wijzen op de noodzaak voor ons om bewust te groeien naar ons goddelijke potentieel.

Een van deze mensen was de heilige Johannes van het Kruis, een Spaanse monnik die de term “Dark Night of the Soul” (“Noche Oscura” de naam van een van zijn gedichten) bedacht op basis van zijn eigen mystieke ervaring.

Tegenwoordig wordt het concept van de Donkere Nacht van de Ziel op een veel bredere manier gebruikt. Wat ooit een term was die gereserveerd was voor mensen die actief een spirituele reis maken, is nu gemakkelijk een label geworden voor alles, variërend van een paar slechte dagen en een periode van depressie tot de dood van een geliefde.

Wat is de donkere nacht van de ziel?

De Donkere Nacht van de Ziel is een periode van totale spirituele verlatenheid, ontkoppeling en leegte waarin men zich totaal afgescheiden voelt van het Goddelijke. Degenen die de Donkere Nacht ervaren, voelen zich volledig verloren, hopeloos en verteerd door melancholie. De Donkere Nacht van de Ziel kan worden vergeleken met een ernstige spirituele depressie (het is een soort spirituele noodsituatie).

Het concept van het hebben van een Donkere Nacht van de Ziel bestaat al heel lang en gaat terug tot de 16e eeuw toen de dichter en katholieke mysticus Sint Jan van het Kruis een gedicht schreef met de titel: “La noche oscura del alma (De donkere nacht van de ziel).”

Sint Jan schreef:

Als een man zeker wil zijn van de weg waarop hij reist, dan moet hij zijn ogen sluiten en in het donker reizen.”

Traditioneel verwijst de Donkere Nacht van de Ziel naar de ervaring om het contact met God/Schepper te verliezen en in de afgrond van goddeloze leegte te worden ondergedompeld. Het moderne begrip van het hebben van een Donkere Nacht van de Ziel is echter niet uitsluitend religieus, maar kan vaak betekenen dat je alle zin in het leven verliest, je geen contact meer voelt met het Goddelijke, je verraden of verlaten voelt door het leven, en geen vaste of stabiele grond om op te staan.

Enkele van de zwaarste vragen die we tijdens deze periode stellen, zijn bijvoorbeeld: “Waarom leef ik?” “Waarom lijden goede mensen?” “Wat is waarheid?” “Is er een god of een hiernamaals?” en “Wat heeft het voor zin om te leven?”

Donkere nacht en depressie – is het hetzelfde?

De donkere nacht van de ziel is niet hetzelfde als depressie.

Hoewel depressie veel van zijn kenmerken deelt met de ervaring van het hebben van een Donkere Nacht van de Ziel, kan het vaak worden behandeld en soms genezen met medicijnen, cognitieve gedragstherapie (CGT), mindfulness-oefeningen, veranderingen in levensstijl, enzovoort.

Bovendien heeft depressie vaak zijn wortels in biologische chemische onevenwichtigheden en/of ongezonde denkpatronen, en komt het vaak voort uit persoonlijk verlies, geestesziekte, lichamelijke ziekte, misbruik, genetica, enzovoort.

Hoewel de Donkere Nacht van de Ziel niet hetzelfde is als een gewone depressie, kan het worden gezien als een spirituele depressie.

Een van de grootste verschillen tussen de depressie van de Donkere Nacht van de Ziel en de reguliere depressie is dat de Donkere Nacht in de eerste plaats een spirituele en existentiële vorm van crises is die niet kan worden behandeld of genezen met therapie of psychiatrie. Daarom kunnen degenen onder ons die door de Donkere Nacht gaan vaak een toenemend gevoel van hopeloosheid, onbehagen en wanhoop voelen als we ontdekken dat niemand ons kan redden behalve wijzelf.

Dit zorgt er onvermijdelijk voor dat we ons nog meer alleen, gefrustreerd en verward voelen over de wereld en over onszelf.

Ik ben me intens bewust van hoe het is om volledige psychologische en spirituele verlatenheid te ervaren en hoewel het gevoel eindeloos lijkt, is er een licht aan het einde van de tunnel als je maar weet waar je moet kijken.

7 voortekenen die de Donkere Nacht van de Ziel aankondigen

Ik ben een bos en een nacht van donkere bomen: maar wie niet bang is voor mijn duisternis, zal onder mijn cipressen oevers vol rozen vinden.” – Friedrich Nietzsche, Aldus sprak Zarathustra

“Wat is het verschil tussen de Donkere Nacht en depressie?” vraag je je misschien nog af.

Zelfs in de 16e eeuw deed Sint Jan van het Kruis zelf veel moeite om de Donkere Nacht te onderscheiden van louter melancholie (depressie).

De symptomen van de Donkere Nacht van de Ziel zijn immers niet zo verschillend van depressie. Maar terwijl depressie psychologisch/neurologisch/biologisch is, kondigt de Donkere Nacht diepgewortelde veranderingen aan die zich in ons voordoen, bekend als spirituele transformatie.

Hier zijn 7 voortekenen dat je misschien door een Donkere Nacht van de Ziel gaat:

  1. Je voelt een diep gevoel van verdriet, dat vaak grenst aan wanhoop, dit verdriet wordt vaak getriggerd door de staat van je leven, de mensheid en/of de wereld als geheel)
  2. Je voelt een acuut gevoel van onwaardigheid
  3. Je hebt constant het gevoel verloren te zijn of “veroordeeld” te zijn tot een leven van lijden of leegte
  4. Je hebt een pijnlijk gevoel van machteloosheid en hopeloosheid
  5. Je wil en zelfbeheersing zijn verzwakt, waardoor het moeilijk voor je is om te handelen
  6. Je hebt geen interesse en vindt geen vreugde in dingen waar je ooit opgewonden van was
  7. Je hunkert naar het verlies van iets ongrijpbaars; een verlangen naar een verre plaats of om weer “naar huis” te gaan

Het ultieme verschil tussen reguliere depressie en de depressie van de Donkere Nacht van de Ziel is dat normale depressie meestal egocentrisch is, terwijl de depressie van de Donkere Nacht filosofisch van aard is en gepaard gaat met existentiële reflecties zoals “Waarom ben ik hier?” en “Wat is mijn doel?”

Wanneer een depressie eindigt, verandert er ook niet veel in je leven in termen van je overtuigingen, waarden en gewoonten. Wanneer de Donkere Nacht van de Ziel echter eindigt, wordt alles in je leven getransformeerd en wordt het leven weer wonderbaarlijk.

Waarom lijden nodig is

Mijn verlangen om te leven is zo intens als altijd, en hoewel mijn hart gebroken is, zijn harten gemaakt om te worden gebroken: daarom stuurt God verdriet de wereld in … Voor mij lijkt lijden nu een sacramentele zaak, dat maakt degenen die het aanraakt heilig … elk materialisme in het leven maakt de ziel grover.” – Oscar Wilde

De Poolse psycholoog Kazimierz Dąbrowski bedacht ooit een term Positieve desintegratie die spanning en angst als noodzakelijk beschouwt in het proces van spirituele en psychologische rijping. Met andere woorden, het is de wrijving in ons die ervoor zorgt dat de spiegel van onze Ziel voldoende gepolijst is om een glimp op te vangen van onze Ware Natuur.

Ik hoor mensen vaak over de Donkere Nacht spreken als een soort probleem dat ze moeten ‘oplossen’ of iets dat ze ‘lang geleden hebben doorgemaakt, dat nu voorbij is, godzijdank’. Maar wat deze mensen dachten dat een Donkere Nacht was, was misschien slechts een glimp van de duisternis in hen, vooral wanneer ze er egoïstisch over spreken alsof het een ereteken was.

Een echte Donkere Nacht van de Ziel laat een langdurige impact op je achter – het verandert je volledig. Wanneer je een Donkere Nacht verlaat, zul je ontdekken dat er altijd iets van je wordt afgenomen (ten goede), zoals je overtuigingen, je percepties, je vroegere betekenis in het leven, of zelfs in zeldzame gevallen, je ego.

De metafysicus Ananda Coomaraswamy verwoordde het zo:

Geen schepsel kan een hogere natuurgraad bereiken zonder op te houden te bestaan.”

Heb je ooit een vlinder uit zijn cocon zien komen? Het moet worstelen om zijn vleugels te versterken. Als iemand de vlinder voortijdig uit zijn cocon bevrijdt, zal hij niet kunnen vliegen omdat zijn cruciale temperingsfase niet heeft plaatsgevonden.

Hetzelfde geldt voor bomen. Bomen hebben wind nodig om hun structurele sterkte op te bouwen om rechtop te blijven staan.

Je Donkere Nacht van de Ziel is je wind, je cocon; het is een ego-dood waarbij je het ego afwerpt dat je verhindert je Ziel te belichamen.

Als je het harde werk probeert te vermijden van, zoals Ananda het uitdrukte, ‘ophouden te bestaan’ of je oude beperkende structuren af te breken, zal je niet hebben wat nodig is om echt je essentiële aard te belichamen.

Wat is het punt van leven?

Hier is nog een centrale vraag en zorg die steeds weer naar voren komt tijdens onze Donkere Nacht van de Ziel.

Wat is het nut van leven?

Zo’n vraag weegt als lood op ons en onderdrukt ons voortdurend.

Elke dag kunnen we obsessief naar een antwoord zoeken, maar tot onze grote ontsteltenis ontdekken dat de antwoorden op zo’n vraag zo uitgebreid zijn als de golven op de oceaan.

Sommige mensen zeggen ons: “het punt is om God te dienen”, anderen vertellen ons, “het punt is om een verschil te maken”, en anderen zeggen ons: “het heeft geen zin: je maakt je eigen betekenis.” Dit zijn slechts drie van de honderden, zelfs duizenden mogelijke antwoorden.

Wat moeten we in godsnaam doen?

Wie heeft gelijk, wie is fout … als er echt een “goed” of “fout” antwoord is? We lopen een pad af en worden onmiddellijk ontevreden, gedesillusioneerd en afgestoten door wat we ontdekken. Dan bewandelen we een ander pad en de geschiedenis herhaalt zich keer op keer totdat we ons met afschuw realiseren: “Elk pad is zinloos voor mij”, en we bezwijken in verdriet en wanhoop en komen weer bij af.

Zo’n cyclus herhaalt zich keer op keer tijdens de Donkere Nacht van de Ziel, zozeer zelfs dat het als een kwelling kan worden. Ik weet het omdat ik het heb meegemaakt. Het vreemde is dat hoewel we op een punt van volledige verlatenheid komen, we nog steeds een sprankje hoop hebben dat het steeds weer opnieuw volgen van hetzelfde pad ons op de een of andere manier tot een diep bevredigende betekenis zal brengen. We lijken te denken dat de geest de oplossing is voor onze problemen; dat het gebruik van de geest ons zal bevrijden uit de oorspronkelijke gevangenis die is gecreëerd door de geest die de behoefte voelt om alles te kwantificeren, te meten en te definiëren.

Wat de meesten van ons echter niet doen, is de werkelijke vragen die we stellen in twijfel te trekken en de antwoorden na te jagen. Heb je ooit geprobeerd te vragen:

Waarom moet leven zin hebben? In plaats van: Wat is het nut van leven?

Ik zal dit hieronder verder uitwerken.

Geluk is niet dit of dat, geluk IS

Voordat er echte groei of genezing kan plaatsvinden, moet er een proces van volledige vernietiging plaatsvinden van alles waarvan je dacht dat het je geluk zou brengen.

De meeste mensen die Donkere Nachten meemaken beseffen dit: dat niets hen meer gelukkig maakt; niet lichamelijk, niet seksueel, niet emotioneel, niet materieel, niet politiek, niet sociaal, zelfs niet spiritueel. En dit is het begin van het zuiveringsproces.

Conditionering versus realiteit

Sinds je geboorte ben je geconditioneerd om te geloven dat geld je gelukkig zal maken, een sexy/rijke partner zal je gelukkig maken, een hoog IQ zal je gelukkig maken, een groot huis zal je gelukkig maken, een bloeiende carrière zal je gelukkig maken, een perfect leven zal je gelukkig maken.

Maar dit is allemaal een leugen, want wanneer je geluk nastreeft, verlies je onmiddellijk het contact met het feit dat geluk al hier is, nu, in deze seconde, zonder dat je iets hoeft te doen of iets in twijfel hoeft te trekken. Blijdschap is.

Dit klinkt als het meest belachelijke dat je ooit hebt gehoord, en toch zou je diep van binnen de waarheid erin kunnen voelen. Als dit het geval is, is de eerste laag van je illusie weggepeld; wat een zegen!

Een zegen in vermomming

In werkelijkheid is het absoluut angstaanjagend om de grond onder je voeten onder je vandaan te zien worden gerukt, en dit is precies wat we ervaren tijdens de Donkere Nacht van de Ziel.

En toch is deze ervaring de grootste leraar van allemaal voor ons, omdat het verlicht wat kwetsbaar, vergankelijk en onderhevig aan verandering, groei en verval is. We blijven achter met een gevoel van grote innerlijke leegte, maar binnen deze leegte komen we uiteindelijk te zien wat nooit kan komen, gaan, veranderen of sterven, en dat is de waarheid van wie we zijn: puur, vredig en gelukzalig bewust essence.

De geest is altijd verwoed op zoek

De geest is een product van onze evolutionaire ontwikkeling: hij beschermt ons en structureert ons bestaan, en daardoor kunnen we de schoonheid van het leven ervaren. Maar om echt tot een einde te komen tijdens onze Donkere Nachten, moeten we begrijpen dat de geest beperkt, smal en eindig is – en daarom is onze redenering dat ook.

Waarom moet er een “zin” zijn om te leven anders dan de ervaring van het leven in al zijn fascinerende en schokkende diversiteit? Waarom moeten we iets ‘nastreven’ of ‘vinden’ in plaats van elk moment simpelweg volledig te ervaren in de eenvoud van het Zijn?

Daarom zeg ik dat geluk niet dit of dat is, geluk IS. Wat zoeken we precies als we de vraag willen beantwoorden: “Wat is het nut van leven”? We willen een bevredigend antwoord dat de geest zal aanspreken en ons geluk zal ‘GEVEN’.

Maar geluk kan niet gegeven worden omdat geluk IS. Dit klinkt misschien allemaal als mooie retoriek, maar ik raad je aan het even te laten bezinken en er echt meer in te duiken. Voor mij duurde het jaren, maar deze zes vragen hielpen om het inzicht te verstevigen dat geluk en vervulling er al zijn, nu. Lees ze alstublieft om je reis voort te zetten.

De donkere nacht en het spirituele ontwakingsproces

Als mens wordt het vooruitzicht op verandering vermeden en tegengewerkt omdat het onbekend terrein is. Daarom zijn we er bang voor. Om deze reden hebben we een Spiritueel Ontwaken nodig.

Er zijn drie manieren waarop Spiritueel Ontwaken kan plaatsvinden:

de eerste is door toedoen van wijze spirituele leraren, de tweede is door de spirituele drive van soulvol volwassen mensen, en de derde is te wijten aan levenservaring.

Spontaan ontwaken komt op een aantal manieren: een terminale diagnose, ouderdom, een bijna-doodervaring, een lichamelijk ongeval, het verlies van een geliefde, een romantische breuk, de vernietiging van je huis of vaderland, zelfmoorddepressie, of de volledig verlies van je religieuze geloof.

De Donkere Nacht is een voorbode, een voorteken, van verandering. Het laat ons weten dat we niet kunnen blijven leven zoals we leefden. Er is geen groei, geen ontwaken in het leven, tot leven, zonder eerst onze bestaande teleurstelling te zien en te erkennen.

Onze teleurstelling erkennen betekent ons bewust worden van het diepgewortelde gevoel van ‘onvolledigheid’ dat we allemaal met zich meedragen; het betekent dat we ons ervan bewust worden dat er iets wanhopig ontbreekt in ons leven. Degenen die een Donkere Nacht van de Ziel hebben meegemaakt, of momenteel ervaren, zullen weten dat iets heel fundamenteels op een kernniveau onscherp is of volledig ontbreekt in hun leven. Degenen die door een Donkere Nacht gaan, zullen voelen dat er zoveel meer mogelijk is in hun leven, ook al weten ze niet precies wat dat “zoveel meer” is.

Paradijs verloren en gevonden

Een van de meest voorkomende redenen waarom donkere nachten voorkomen en lang duren, is te wijten aan mystieke ervaringen, of korte glimpen van het goddelijke, die spirituele leraren vaak ‘genade’ of samādhi noemen. Kort daarna ‘verliest’ de persoon deze ervaring en wordt hij weer ongelukkig. Dit wordt het ‘halo-effect’, ‘nagloed’ of wat de soefi’s de ‘nuchterheid van vereniging’ noemen, genoemd.

Waarom gebeurt het “halo-effect”? Het gebeurt vanwege het schril contrast tussen iemands herontdekte goddelijke zelf en de terugkeer naar iemands losgekoppelde en gekwelde ego-zelf. Voor de spiritueel volwassen persoon vormt het halo-effect het toneel voor een toekomstige ontmoeting met het transcendentale, met God.

Voor de minder voorbereide zoeker wekt de glimp in het Goddelijke echter nog meer leed op naarmate oude gewoonten, obsessies, gedachten en gedragingen terugkomen. Nu realiseert zo iemand zich dat hij een lange, complexe en veeleisende taak van zuivering en transformatie voor de boeg heeft.

In Spirituele Alchemie is er een woord voor deze ervaring die solutio wordt genoemd; alle moeilijke dingen in het water van reflectie stoppen (je ideeën, je gewoonten, enz.), waar het oplost en uiteenvalt, zichzelf laat zien voor wat het is en je de kans geeft op een nieuwe start.

Vind vrijheid door te zuiveren

De oplossing voor iemands lijden en loskoppeling van het goddelijke rijk kan elke methode zijn om oude stukjes van je leven weg te snijden, los te maken, te desintegreren en op te ruimen, zodat je opnieuw kunt beginnen.

In wezen is de Donkere Nacht een proces waarbij je je oude huis weggooit en op zoek gaat naar een nieuwe. Het is begrijpelijk dat dit proces een enorme sprong in het onbekende vereist, die in een vrij plotseling en angstaanjagend tempo kan komen.

Als je denkt dat je deze reis gaat maken, is het belangrijk om te begrijpen dat velen van ons zijn geweest waar jij nu bent. Veel mensen zijn dat nog steeds. Er is geen wegwijzer, er is alleen de flikkerende luminescentie van je Ziel om de weg te verlichten.

Ik hoop dat dit artikel je kan aanmoedigen en ondersteunen als je deze afdaling naar je onderwereld onderneemt.

Terug naar alle artikelen

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *