Existentiële crisis: 9 manieren om door de donkerste tijden van het leven te komen

Het moeilijkste aan het doormaken van een existentiële crisis is dat je je constant depressief en vervreemd voelt.

Niets is meer logisch en alles voelt zinloos – inclusief al je oude prestaties, verlangens, professionele gehechtheden, relaties en doelen.

Je wilt je echte doel in het leven vinden. Je wilt weten waarom we in godsnaam allemaal hier zijn, maar je weet niet waar je moet beginnen.

Als je je kunt vinden in deze gevoelens, gaat mijn hart naar je uit. Ik ben er eerder geweest en het is een donkere plek. Het ergste van alles is dat het soms jaren kan duren (zoals de mijne deed).

Ik beloof niet dat wat ik zal delen het allemaal magisch beter zal maken.

Maar ik hoop dat je een beetje troost vindt.

Wat is een existentiële crisis? (Definitie)

Simpel gezegd, een existentiële crisis is een periode in het leven waarin een persoon op een kruispunt staat en zijn hele realiteit in twijfel trekt. Ze vragen zich misschien af wat de zin van hun leven is en of ze een hoger doel hebben. Ze vragen zich misschien af of het leven zelf zin heeft of slechts een willekeurig, chaotisch product van toeval is. En als gevolg daarvan kunnen ze last hebben van enorme angst, depressie, isolement en gevoelens van verloren zijn. De existentiële crisis is vaak spiritueel van aard en is soms een bijproduct of trigger van de spirituele noodsituatie.

15 tekenen dat je een existentiële crisis doormaakt

Ga je door een existentiële crisis? Let op de volgende tekens:

  • Je bent op zoek naar de zin van het leven
  • Je voelt je alleen en geïsoleerd
  • Je wordt verteerd door melancholie/existentiële depressie
  • Je hebt het gevoel dat je ‘oude leven’ is verdord
  • Je weet niet meer wie je bent
  • Je hebt het gevoel dat je prestaties in het verleden zinloos zijn (en als gevolg daarvan heb je veel spijt)
  • Je doorziet de oppervlakkigheid van de doelen en verlangens van de samenleving
  • Je hunkert naar iets dieps en zinvols
  • Je realiseert je dat het universum veel complexer is dan je eerder dacht
  • Je voelt een gevoel van kleinheid of machteloosheid tegenover alles
  • Je bent je terdege bewust van je sterfelijkheid (en voelt daardoor existentiële angst)
  • Je voelt je fundamenteel anders dan anderen
  • Je hebt het gevoel dat er iets van nature ‘fout’ of ‘kapot’ aan je is
  • Je voelt je leeg van binnen
  • Je kunt geen enkele plek vinden die aanvoelt als ‘thuis’

Hoeveel van de bovenstaande tekenen herken jij?

Toen ik door een existentiële crisis ging, stortte mijn hele wereldbeeld in. Ik ging door jaren van verwarring, leegte, angst en depressie en vroeg me af wat het doel van dit alles was. Het was een buitengewoon moeilijke, traumatiserende en hartverscheurende tijd. (En ja, gelukkig ben ik er doorheen gekomen, vandaar dat ik dit artikel schrijf.) Heel af en toe heb ik weer periodes dat ik dit meemaak, maar ik weet dat het bij mijn groeiproces hoort en dat het ook weer over gaat.

Maar mijn verhaal is er maar één uit miljoenen, en er zijn veel redenen waarom je door een crisis gaat.

WAAROM je door een existentiële crisis gaat

Waarom is jou dit allemaal overkomen?

Er zijn een aantal redenen. Dit zijn de meest voorkomende die je mogelijk hebt meegemaakt:

  • Plotseling overlijden van een dierbare
  • Verandering van baan of verlies
  • Chronische ziekte of shock diagnose
  • Verhuizen naar een nieuwe plaats of land
  • Chronische stress en angst
  • Trouwen/scheiden
  • Relatiebreuk
  • Een baby hebben
  • Een nieuwe levensfase ingaan (bijv. volwassenheid, middelbare leeftijd, ouderdom)
  • Verlies van religieuze overtuigingen
  • Natuurramp (overstroming, orkaan, brand)
  • Overmatig drugsgebruik
  • Mystieke ervaring
  • Plotseling spiritueel ontwaken en donkere nacht van de ziel
  • Langdurige isolatie

Zoals je kunt zien, wordt de existentiële crisis veroorzaakt door letterlijk elke grote gebeurtenis of verandering in het leven – positief of negatief.

Alles wat plotseling gebeurt, kan je geest destabiliseren. Zie het als een aardbeving die een domino-effect in je psyche veroorzaakt. Voor je het weet heb je al je vrienden afgesneden, je baan opgezegd en heb je je volledig teruggetrokken uit de samenleving omdat het allemaal te veel voelt.

Nogmaals, ik wil benadrukken dat dit niet eeuwig zal duren.

Het zou zo kunnen voelen en je zou in je huidige gemoedstoestand kunnen geloven dat jij de enige persoon bent die dit doormaakt. Maar je bent niet alleen. En er zijn mensen die begrijpen wat je doormaakt. Dus zoek alsjeblieft troost en blijf lezen om ondersteuning te krijgen.

Waarom steeds meer mensen de existentiële crisis ervaren

Ja, je hoort het goed: de existentiële crisis neemt toe in prevalentie.

Het wordt een wereldwijd fenomeen.

Met recordaantallen mensen die ernstige depressies en andere symptomen ervaren die verband houden met de existentiële crisis, is de vraag WAAROM?

Met al onze technologie, rijkdom en materiële overvloed, waarom voelen we ons van binnen steeds meer leeg?

Er zijn veel mogelijke antwoorden, maar ik geloof dat de belangrijkste oorzaak emotioneel, filosofisch en spiritueel van aard is.

We leven in een wereld die de reductionistische mechanistische wetenschappelijke kijk op het leven aanbidt. Alles wat mysterieus, magisch of enigszins spiritueel van aard is, wordt geminacht en er wordt op neergekeken. We doen alsof we ‘boven al die kinderachtige onzin’ staan, terwijl we dat in werkelijkheid het meest nodig hebben.

Als klinisch psycholoog en geleerde schrijft C. Michael Smith:

De wereld die alleen wordt gezien door de lenzen van wetenschappelijk berekenend denken, is een dunne, droge, holle, oppervlakkige wereld, verstoken van mysterie, diepte en betekenis. Er is een existentiële misselijkheid (Sartre) die gepaard gaat met zo’n nihilistische kijk op de werkelijkheid.

Zo’n visie is zelf een symptoom van diepe spirituele, sociale en ecologische pathologie. Sommigen zien dit nihilisme met stoïcijnse moed tegemoet, anderen trekken zich terug in fundamentalistische en traditionele vormen van veiligheid, waar ze misschien een beperkt contact hebben met het heilige, terwijl ze nog steeds worden aangeraakt door het nihilisme van het moderne wetenschappelijke wereldbeeld.

Sommigen zoeken een echt besef van het heilige om hun leven zin en richting te geven, maar kunnen dat niet vinden in de institutionele religies van het westen. Sommigen wenden zich tot de talrijke bronnen van het Oosten, sommigen tot occulte belangen; sommigen wenden zich nu tot sjamanisme, anderen tot psychedelica, om een gevoel van mysterie en betekenis die kenmerkend is voor het heilige nieuw leven in te blazen.”

Als samenleving gaan we op vele manieren om met onze existentiële leegte, maar de verenigende ontnuchterende realiteit is dat we geestelijk berooid zijn. We hebben het contact met onze spirituele natuur verloren en lijden daardoor verschrikkelijk.

Ik zal wat later onderzoeken hoe je weer in contact kunt komen met je spirituele aard en wat voor mij werkte.

Maar laten we eerst eens kijken waarom dit niet allemaal zo kommer en kwel is.

De existentiële crisis kan een goed teken zijn

Ik weet dat dit volkomen absurd klinkt.

Maar het feit dat je existentiële angst ervaart, betekent dat je geen hersenloos schaap van de samenleving bent.

Je leeft verdomme, en meer dan dat, je bent in contact met je spirituele natuur.

Zoals spiritueel filosoof Krishnamurti ooit schreef:

Het is geen maatstaf voor gezondheid om goed aangepast te zijn aan een diep zieke samenleving.”

Het feit dat je onaangepast bent, het feit dat je alles in twijfel trekt en een gevoel van wanhoop voelt, betekent dat je meer in contact komt met je eigen waarheid – niet de versie van de waarheid die de samenleving ons graag met de paplepel geeft.

Zoals auteur Tim Farrington schrijft:

Twijfel of je in een donkere nacht van de ziel bent of “gewoon depressief” is waarschijnlijk een heel goed teken; het betekent dat je leeft en oplet en dat het leven je verbijsterd heeft, wat in mijn ervaring de voorwaarde is voor waarheid.”

Misschien meer dan wie dan ook was de overlevende en psychotherapeut van de Holocaust, Viktor Frankl, bekend met de diepten van de existentiële crisis. Hij schrijft in zijn prachtige boek The Doctor of the Soul:

Het ‘symptoom’ van gewetensangst bij de melancholiek is niet het product van melancholie als lichamelijke ziekte, maar vertegenwoordigt een ‘verwezenlijking’ van de mens als spiritueel persoon.”

Met andere woorden, het voelen van existentiële angst is niet alleen het resultaat van depressie (of melancholie), het is eigenlijk een prestatie die aangeeft dat we in contact staan met onze spirituele aard.

Mirabai Starr, auteur van talloze spirituele boeken, schrijft: “Iemand die gebroken is… die zijn of haar hele leven heeft geworsteld met een of ander intens gebrek, kan een unieke krachtige relatie met God hebben.”

En het is waar.

Hoe meer je existentieel lijdt, hoe dichter je waarschijnlijk bij het Goddelijke komt.

Ik realiseer me dat je misschien een atheïst bent of gewoon niet geïnteresseerd bent in spiritualiteit, maar misschien is het tijd om op zijn minst je relatie met het mysterieuze te heroverwegen. We zullen hier hieronder meer op ingaan.

7 manieren om door de existentiële crisis heen te komen en er daadwerkelijk van te profiteren

Nogmaals, ik weet dat ‘profiteren’ van je existentiële crisis misschien belachelijk klinkt.

Maar luister naar me.

De existentiële crisis is een kans voor jou om je levensdoel te vinden, erachter te komen wat er echt toe doet in het leven en contact te maken met je spirituele aard.

Wat je doormaakt kan vreselijk pijnlijk zijn, maar je ervaart een dood en wedergeboorte. Je ondergaat een mentaal, emotioneel en spiritueel vernieuwingsproces.

Alles in het leven werkt in cycli. Zie het leven als de vier seizoenen. Wat je nu ervaart, is de winterfase van het bestaan. Maar daarna komt de lente.

Hier zijn enkele paden/oefeningen die je misschien leuk vindt om te verkennen. Veel van deze heb ik zelf gebruikt tijdens mijn existentiële crisisperiode – en ze hebben enorm geholpen:

1. Noteer al je gedachten elke dag

Deze was een grote hulp voor mij – en ik geloof dat het ook voor jou kan zijn. Het opschrijven van al je gedachten en gevoelens is een goede manier om ze uit je hoofd te zetten. Hoe meer je je gedachten laat ophopen, hoe meer je je overweldigd kunt voelen. Dus laat het allemaal los. Een dagboek bijhouden is buitengewoon therapeutisch en wordt voortdurend aanbevolen door professionals en depressieve mensen.

Hier is een voorbeeld van een dagboek:

Ik voel me verschrikkelijk vandaag. Ik kijk en luister naar mensen die over hun leven praten, maar het lijkt allemaal zinloos. Ik kan met geen van hen een relatie hebben. Niet eens een beetje. Al hun plannen, doelen en oppervlakkige verlangens – kunnen ze niet zien dat het op een dag allemaal zal vergaan? Hun banaliteit verstikt me en ik heb het gevoel dat ik in het land van de doden loop. Iedereen slaapt. Waarom kunnen ze verdomme niet gewoon wakker worden? Misschien voel ik me morgen beter, maar voor nu wilde ik deze gevoelens gewoon kwijt.

Zoals je kunt zien, hoeft je verhaal niet lang te zijn. Het kan een kleine alinea zijn of zelfs een paar woorden. Het hoeft ook niet langdradig, goed geschreven of poëtisch te zijn. Het gaat erom ervan te profiteren door er een gewoonte van te maken.

2. Verander je pijn in kunst

Sommige van de beste kunst (denk aan Vincent van Gogh, Edvard Munch, Goya, enz.) is afkomstig van degenen die enorm hebben geleden. Je hoeft niet goed te zijn in kunst of een “kunstenaar” zijn om te profiteren van artistieke zelfexpressie. Het gaat er niet om iets te creëren dat anderen zal plezieren, maar iets dat je helpt je beter te voelen en te verwerken wat je doormaakt.

Als je ideeën nodig hebt, ga dan op Pinterest en zoek verschillende kunstprojecten op. Plaatsen om te beginnen zijn onder meer aquarel, schetsen, collage en verf gieten.

3. Kom in contact met je innerlijke krijger

De innerlijke krijger is de innerlijke kracht van de natuur die weigert op te geven. Hij/zij is het vuur in jou dat moedig naar het onbekende reist, vecht voor vrijheid en je ware zelf respecteert.

Als we door een existentiële crisis gaan, kan het voelen alsof al onze kracht, al onze energie, uit ons is weggevloeid. Het kan zijn dat we moeite hebben om ‘s ochtends op te staan en vooruit te blijven gaan. We kunnen ons klein en weerloos voelen in het aangezicht van het leven.

De manier om door deze gevoelens heen te gaan, is door opnieuw contact te maken met je innerlijke krijger, op welke manier hij/zij/het je ook lijkt.

Om contact te maken met je innerlijke krijger, wil je je misschien wenden tot je dromen. Vraag voordat je naar bed gaat je onderbewustzijn om je een beeld te geven van je innerlijke krijger. Besteed dan aandacht aan je dromen. Noteer alles wat belangrijk is als je ‘s ochtends voor het eerst opstaat. Als je moeite hebt met deze activiteit, herhaal deze dan een week lang.

Misschien wil je zelfs een kruid zoals bijvoet, blauwe lotus of een supplement voor lucide dromen nemen om je dromen levendiger te maken (doe je eigen onderzoek naar de doseringsvereisten en bekijk de voorzorgsmaatregelen).

Een alternatief is om visualisatie te oefenen. Stel je voor dat je een trap afloopt en onderaan is een gouden deur. Zodra je die deur opent, kom je oog in oog te staan met je innerlijke krijger. Hoe ziet hij/zij/het eruit? Misschien vind je het leuk om wat muziek te spelen die je in de juiste gemoedstoestand brengt voor deze activiteit (denk aan krijgersmuziek die je gratis kunt vinden op YouTube).

Als je eenmaal verbinding hebt gemaakt met je innerlijke krijger, kun je met dit innerlijke beeld in je dagelijkse leven werken voor kracht en begeleiding. Misschien vind je het leuk om met deze innerlijke kracht een dagboek bij te houden, ermee te praten door middel van visualisatie, of een kunstwerk te maken dat je ergens opvallend en speciaal in je huis plaatst.

4. Maak contact met de natuur

Als je moeite hebt om contact te maken met anderen, ga dan de natuur in. Maak contact met de vogels, bomen en planten. Ga zitten en kijk wat er om je heen gebeurt en geniet van de kleine dingen.

Als je niet in de buurt van de natuur woont, probeer dan regelmatig uitstapjes te maken naar je plaatselijke strand, bos of park. De natuur is rustgevend voor de ziel en helpt je om uit je hoofd te komen.

5. Vind wat je vreugde en betekenis geeft

Zelfs de kleinste dingen kunnen je vreugde brengen, zoals een stukje zonlicht op de vloer of het gevoel van koud water tegen je handen terwijl je de afwas doet.

Door mindfulness oefeningen te doen, kun je meer contact maken met het huidige moment en uit de kringloop van donkere gedachten stappen die gepaard gaan met de existentiële crisis.

Het vinden van de zin van het leven is een langere weg, maar iets dat je ook een gevoel van doel kan geven.

6. Oefen zelfzorg en zelfliefde

Zorg voor jezelf. Dit is een moeilijke tijd. Ik weet dat het moeilijk is, en ik weet dat je de meeste dagen niet veel energie hebt. Maar behandel jezelf met zoveel liefde als je kunt opbrengen. Zelfs het raam openzetten voor wat frisse lucht kan worden gezien als een kleine daad van zelfliefde of het aantrekken van wat warmere sokken.

Twee vormen van eigenliefde en zorg waarmee je misschien wilt beginnen, zijn affirmaties en dankbaarheid. Ik weet dat je misschien sceptisch tegenover hen staat, maar er is een reden waarom ze mainstream zijn geworden: ze werken.

Misschien vind je het leuk om een dankbaarheidsdagboek te beginnen en vijf dingen op te schrijven waar je elke dag dankbaar voor bent (het is wetenschappelijk bewezen dat dankbaarheid je helpt om je beter te voelen). En misschien vind je het leuk om een of twee affirmaties te vinden/creëren die je bij je draagt en die je de hele dag door herhaalt. Voorbeelden kunnen zijn: “Ik ben sterk en ik kom hier doorheen”, “Het is oké om niet alle antwoorden te weten”, “Ik geef me over aan de cycli van het leven”, “Ik voel me elke dag beter.”

7. Vereenvoudig en minimaliseer bronnen van stress

Je ervaart al genoeg innerlijke stress, dus wees niet bang om mensen/verantwoordelijkheden los te laten die je meer kwaad dan goed doen.

Een manier om je stress tot een minimum te beperken, is door een kalme en heldere geest te creëren. Probeer elke ochtend en avond geleide meditaties die je lichaam en geest kalmeren. Er zijn genoeg apps die dit aanbieden.

8. Maak contact met anderen

Kijk of er steungroepen voor depressie bij jou in de buurt zijn. Niet iedereen die een depressie ervaart, maakt een existentiële crisis door, maar sommigen wel. En je kunt er een gevoel van verwantschap vinden.

Anders zijn er veel groepen online (zoals op sociale media) waar je lid van kunt worden voor ondersteuning.

Je kunt ook een bellijn voor geestelijke gezondheidszorg bellen als je dringend met iemand wilt praten.

9. Verken spiritualiteit

Zoals psycholoog Christa Mackinnon schrijft:

Studies vinden correlaties tussen spiritueel welzijn en positieve psychologische reacties wanneer mensen worden geconfronteerd met existentiële crisissituaties. Een recente studie van 60 longkankerpatiënten in Amerika bijvoorbeeld, vond dat aspecten van spiritualiteit, namelijk zingeving in het leven en gebed, positieve effecten hebben op psychologische en fysieke reacties, en een diepgaande studie van 160 terminaal zieke patiënten in de palliatieve zorg kwam tot de conclusie dat spiritueel welzijn een gevoel van vrede geeft en enige bescherming biedt tegen wanhoop aan het einde van het leven bij degenen voor wie de dood nabij is.”

Je hoeft niet in iemands onzin te geloven – zoek uit welk type spiritualiteit voor jou werkt. Dat kan gewoon bidden of een kaars aansteken, of het kan betekenen dat je moet leren hoe je een spirituele genezer kunt zijn en een hoger gevoel van doel kunt vinden.

Persoonlijk geniet ik van het pad van innerlijk werk en ik neem veel eclectische oefeningen op in mijn spirituele pad, zoals werken met de archetypen, spirituele gidsen, het beoefenen van meditatie en mindfulness, het creëren van symbolen, contact maken met de natuur … de lijst gaat maar door.

Zoek een pad dat voor jou werkt en laat het je hoop geven.

Lees ook Soul Searching: 7 manieren om je ware pad te ontdekken

Wanneer de existentiële crisis existentiële wanhoop wordt

Als je zelfmoordgedachten of gedachten hebt om anderen kwaad te doen, is je existentiële crisis existentiële wanhoop geworden. Je moet onmiddellijk hulp zoeken door 113 te bellen.

Ik ben niet gekwalificeerd om te helpen (ik kan alleen algemeen advies geven), dus ik raad je ten zeerste aan om een psycholoog, therapeut of hulpverlener te zoeken die je doorlopende hulp kan bieden.

Ik weet dat dit eng kan voelen en dat je je misschien belachelijk voelt, maar het is het waard. Doe het alsjeblieft. Ja, je krijgt misschien medicijnen, maar dat is een opstap naar meer holistische gezondheid en begrip in de toekomst.

Dit is een tijd van dood en wedergeboorte

De existentiële crisis is een tijd van dood – de dood van oude overtuigingen, dood van oude manieren van zijn en dood van oude waarden.

Maar na de dood komt wedergeboorte. Kijk maar naar de cycli van de natuur. Wat je meemaakt zal niet eeuwig duren. Na de nacht komt de dag en na de winter komt de lente.

Ik hoop dat dit artikel je heeft laten zien hoe waardevol dit proces dat je doormaakt eigenlijk is. Er is niets mis met je. Je bent niet gebroken. Je bent niet alleen.

Je bent eigenlijk gezonder dan de meeste mensen omdat je de waanzin van de wereld om je heen in twijfel trekt. Je bent bezig in contact te komen met je ware spirituele natuur.

Terug naar alle artikelen

4 reacties

  1. Dankjewel voor dit stukje, heel herkenbaar voor mij. Heel veel heb ik ook gevoeld en meegemaakt. Zo blij te lezen dat het bij groei hoort. Zo ervaar ik het nu. Depressief zijn heeft heel lang bij mijn leven gehoord helaas. Nu vijf jaar hard aan mezelf gewerkt de laatste 3 jaar met hulp. Daarom was ik ook zo blij met jouw kaartlegging!

    1. Wat ontzettend goed van je dat je zo hebt doorgezet. Stapje voor stapje ben je steeds meer in jezelf gaan geloven. Hoe mooi is dat dan. Je bent een mooi mens.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *