5 manieren om eigenwaarde te ontwikkelen

Als je geen eigenwaarde hebt, is het alsof de grond onder je is weggerukt.

Je voelt je misschien onzeker, onstabiel en een constant gevoel van onderliggende angst dat alles aantast als vergif.

Gebrek aan eigenwaarde is als een boom zonder wortels.

Wanneer de wind van het bestaan langskomt in de vorm van mensen, relaties en moeilijke situaties, bots, buig en val je.

Waar je ook gaat of wat je ook doet, je voelt je gedemoraliseerd, verzwakt en niet substantieel.

Terwijl anderen gezond, zelfverzekerd en robuust lijken, ben jij als de plant waarvan alle bladeren zijn afgescheurd. Je kunt proberen een masker op te zetten, een harde façade om anderen voor de gek te houden. Maar diep van binnen weet je dat het allemaal een leugen is.

Voel je je liefde, geluk en succes onwaardig?

Als je moeite hebt om je goed te voelen over jezelf, ben je niet de enige. Ik ben er geweest, en het is een afschuwelijke manier van leven. In dit artikel deel ik mijn no-bullshit-tips voor het onvoorwaardelijk vergroten van je eigenwaarde.

Wat is eigenwaarde?

Eigenwaarde betekent geloven dat je fundamenteel de moeite waard bent als persoon. Het wordt vaak door elkaar gebruikt met woorden als zelfvertrouwen en zelfrespect, maar eigenwaarde is veel meer rudimentair. Als we geen eigenwaarde hebben, ontbreekt een aangeboren gevoel van waardigheid.

Het woordenboek beschrijft en definieert eigenwaarde als ‘de waarde die je aan je leven en prestaties geeft’.

Het verschil tussen eigenwaarde en zelfrespect

Hoewel deze twee woorden als synoniemen worden gebruikt, zijn ze niet hetzelfde.

Er is hier eigenlijk een hiërarchie van belang. Eigenwaarde gaat voor zelfrespect. Eigenwaarde is de basis – het is als de stam en wortels, en het gevoel van zelfrespect is als de takken.

Zonder eigenwaarde is het gevoel van zelfrespect oppervlakkig en onstabiel. Kun je je voorstellen hoe een boom eruit zou zien zonder stam en wortels? Ja, dat klopt: een boom zou worden gereduceerd tot een zielige stapel bladeren en takken. En dat is wat er gebeurt als we de basis van eigenwaarde niet hebben.

Eigenwaarde is geloven dat je fundamenteel de moeite waard bent, terwijl zelfrespect je goed of zelfverzekerd doet voelen over jezelf.

Kun je zelfrespect hebben zonder eigenwaarde? Ja. Kijk maar naar narcisten. Ze stralen zelfrespect (of zelfvertrouwen) zo veel uit dat het giftig is voor andere mensen. Maar het probleem hier is dat ze geen eigenwaarde hebben. Hun narcisme is een masker of verdedigingsmechanisme tegen de enorme gevoelens van onwaardigheid die ze in zich dragen. (In de psychologie wordt dit reactievorming genoemd.)

Dus, zie je, eigenwaarde is iets dat we moeten leren en versterken, want zonder dat worden we als deurmatten of narcisten.

Zoals Dr. Christina Hibbert uitlegt:

Maar hoe weet je of je last hebt van een laag zelfbeeld?

15 tekenen dat je een weinig eigenwaarde ervaart

Let op het volgende:

• Je hebt moeite om sterke persoonlijke grenzen te stellen
• Je lijdt aan constante twijfel aan jezelf
• Je bent cynisch over de waarde van wat je doet
• Je worstelt om te geloven dat iemand echt van je kan houden
• Je kunt geen complimenten aannemen zonder je te schamen/sceptisch te voelen
• Je stelt altijd de behoeften van anderen boven die van jezelf (d.w.z. je hebt een martelaar complex)
• Je neemt genoegen met minder in relaties en banen, denkend dat dit ‘het beste is wat je kunt doen’
• Je waardeert de mening van andere mensen boven die van jezelf
• Je voelt altijd een gevoel van angst en spanning bij anderen
• Je bent bang om je authentieke zelf met de wereld te delen
• Je laat anderen over je heen lopen of je mishandelen
• In plaats van je de koning of koningin van je leven te voelen, voel je je als een bedelaar die altijd hulp nodig heeft of een slachtoffer dat altijd gekwetst wordt
• Je vindt het moeilijk om je uit te spreken en assertief te zijn over je behoeften
• Je weet niet wat je echte behoeften zijn
• Je voelt je meer depressief dan gelukkig

Wat bepaalt eigenwaarde?

Dus, WAAROM ontwikkelen we een lage eigenwaarde?

Nou, je weet dat een lage eigenwaarde echt een manier is om jezelf te beschermen tegen kwetsbaarheid, toch?

We ontwikkelen een lage eigenwaarde om twee redenen:

• Vanwege onze jeugdtrauma’s en kernwonden
• Om onszelf te beschermen tegen waar we bang voor zijn

In een notendop, een lage eigenwaarde is een product van angst en een fundamenteel misverstand over wie we zijn.

Ik zal dit opsplitsen in de volgende twee delen:

Reden #1: Jeugdtrauma’s en kernwonden

Een jeugdtrauma is een diep schrijnende gebeurtenis die plaatsvond toen we kinderen waren. We hebben allemaal trauma’s meegemaakt en ze vormen de basis van de kernwonden die we dragen.

Hoe hebben ze zich ontwikkeld? Welnu, de kernwonden die voortkwamen uit onze jeugdtrauma’s waren een natuurlijk onderdeel van het opgroeien. Als jonge kinderen was er een punt waarop we onze machteloosheid en beperkingen begonnen te begrijpen en de macht die onze ouderen (ouders, oudere broers en zussen, verzorgers, enz.) over ons hadden. Dat was op zich al traumatiserend.

We leerden heel snel dat we werden gestraft als we iets “slechts” deden volgens deze machtigere ouderen en beloond werden als we iets “goeds” deden. Als gevolg daarvan leerden we een masker of externe persona aan te nemen die ons zou beschermen en ons in de gunst van anderen zou houden.

Helaas, als we ouders hadden die mentaal of emotioneel niet volwassen waren, zouden we misschien overtuigingen over onszelf als jonge, kwetsbare kinderen hebben aangenomen die ons fundamentele gevoel van eigenwaarde vernietigden.

Onze ouders hebben bijvoorbeeld dingen gezegd als ‘Nee! Je bent slecht!’ en sloegen ons. Of we zijn misschien vergeleken met een andere broer of zus, een familielid heeft ons constant bekritiseerd of zelfs seksueel misbruikt. We zijn misschien verwaarloosd door overbezette ouders, vernederd door onze broers en zussen, of in het algemeen neergekeken door een of beide ouders.

Al deze situaties leerden ons de gebrekkige overtuiging dat er iets fundamenteel mis met ons is.

Kernwonden zijn de fundamentele onderliggende overtuigingen die we over onszelf dragen. Voorbeelden zijn: “Ik ben dom”, “Ik ben lelijk” en “Ik verdien het niet om gelukkig te zijn.”

In de context van een lage eigenwaarde, klinken de belangrijkste kernwonden die we dragen als volgt:

• ik ben slecht
• ik ben niet geliefd
• ik ben onwaardig

Zoals psycholoog P.T. Mistlberger:

Voor onze bewuste geest kunnen deze kernwonden natuurlijk gek klinken. De meesten van ons vertellen onszelf deze dingen tenslotte niet bewust.

Maar we doen het onbewust.

In feite zijn kernwonden als gebroken elpee’s die tot misselijkheid op dezelfde plaats blijven overslaan, in onze onbewuste geest. Deze bloedzuigers die zich voeden met onze angst zijn oud: ze werden op zeer jonge leeftijd gevormd en blijven ons hele leven gevoed.

Helaas zoeken we op een gegeven moment naar manieren om deze kernovertuigingen te voeden en onze verkeerde ideeën over onszelf te versterken, omdat het ons een gevoel van veiligheid geeft.

Dit klinkt absurd, toch?

Wel, er zit een vreemde logica in.

Reden #2: Onszelf beschermen tegen waar we bang voor zijn

De tweede reden waarom we een lage eigenwaarde ontwikkelen, is om onszelf te beschermen tegen waar we bang voor zijn – of waar we geconditioneerd zijn om bang voor te zijn.

Waar zijn we bang voor?

Wel, we zijn vooral bang voor het volgende:

• Afwijzing en verlating van anderen (en dus de dood)
• Onze eigen kracht

De eerste is een no-brainer.

Wanneer we een lage eigenwaarde hebben, proberen we constant anderen te plezieren en te sussen. We worden people pleasers die geïnvesteerd zijn in het verkrijgen van goedkeuring, omdat we denken dat we zo zullen overleven. In zekere zin vallen we terug naar de angst van onze baby om afgewezen te worden (en daarom vatbaar voor letterlijk doodgaan), niet beseffend dat we nu volwassen zijn.

Wanneer we de tijdelijke goedkeuring (of ‘liefde’) van anderen krijgen, voelen we ons veilig. We voelen niet langer de angstaanjagende angst in ons om afgewezen of verlaten te worden. Op een onbewust niveau zijn we aan de dood ontsnapt. Maar die gevoelens zijn vluchtig. Helaas, omdat we geen fundamenteel gevoel van eigenwaarde hebben, moeten we doorgaan met het zoeken naar goedkeuring van anderen – en de cyclus gaat maar door.

De tweede angst is een beetje bizar…

Uit angst voor onze eigen macht… wat betekent dat in godsnaam?

Je zou denken dat macht ons een veilig en sterk gevoel zou geven, toch? Fout. We zijn bang voor onze macht omdat we geconditioneerd zijn om er bang voor te zijn. We zijn geconditioneerd om het te onderdrukken, om het af te wijzen, om het te demoniseren.

Onze “kracht” symboliseert wie we werkelijk zijn op een authentiek niveau voorbij alle maskers.

Maar omdat we als jonge kinderen werden gestraft omdat we authentiek waren, stellen we ons ware zelf gelijk aan lijden. We stellen het gelijk aan de afwijzing van onze primaire verzorgers. We stellen het gelijk aan de angst voor de dood.

Zoals Marianne Williamson het zo mooi verwoordde:

We ontwikkelen een lage eigenwaarde als een manier om onszelf te beschermen tegen onze eigen macht – de macht die ervoor zorgde dat we als jonge kinderen werden afgewezen.

Maar we zijn geen kinderen meer. Het is tijd om de interne harde schijf bij te werken en “enkele updates te downloaden” om het op een geeky manier te doen.

Lage eigenwaarde en de “oorspronkelijke zonde”

Beschouw dit als een korte aanvulling op de bovenstaande discussie:

Een lage eigenwaarde kan zelfs worden geërfd.

Door de term “erfzonde” van de christenen te lenen, is een lage eigenwaarde een schaduwzelf probleem dat ongecontroleerd van generatie op generatie kan worden doorgegeven.

Als de leden van een generatie hun eigen innerlijke werk niet hebben gedaan, zullen ze waarschijnlijk onbewust hun gevoelens van schaamte en schuld (“erfzonde”) doorgeven aan hun kinderen, die vervolgens hun ouders spiegelen.

Dus als je door je lage eigenwaarde heen wilt werken, wees dan trots.

Misschien worstel je met een voorouderlijke schaduw. En tot slot heb je de unieke kans om het in de kiem te smoren en te voorkomen dat toekomstige generaties lijden.

De spirituele oorzaak van een lage eigenwaarde

Hierboven heb ik vermeld dat een van de redenen waarom we een laag eigenwaarde ontwikkelen, te wijten is aan het feit dat we bang zijn voor onze eigen kracht.

Maar wat ligt daar aan de basis?

In twee woorden: zielsverlies.

Waarom zijn we in de eerste plaats door onze ouders geconditioneerd om onze eigen macht te vrezen? Nou, het is niet alleen omdat ze misschien mentaal/emotioneel onvolwassen waren – het is ook omdat ze spiritueel niet meer verbonden zijn. Met andere woorden, ze hebben het contact met hun eigen ziel verloren.

Zielsverlies is een wereldwijd fenomeen. Het is het resultaat van het leven in een wetenschappelijk-reductionistische en materialistische samenleving die alles wat heilig of mysterieus is afwijst.

Waarom is eigenwaarde belangrijk?

Er zijn een aantal cruciale redenen waarom eigenwaarde essentieel is voor gezondheid en geluk, waaronder de volgende:

• het helpt je om van jezelf te houden en jezelf te respecteren
• het helpt je om verstandige beslissingen te nemen
• het helpt je om persoonlijke grenzen te creëren
• het stelt je in staat om zelfverzekerd te zijn
• het stelt je in staat om authentiek te zijn
• het ondersteunt je bij het vinden van je zin in het leven
• het helpt je om giftige mensen en gewoonten uit je leven te verwijderen
• het inspireert je om liefdevolle vrienden en partners te vinden
• het verbetert de algehele kwaliteit van je leven

En meer……

5 manieren om onvoorwaardelijke eigenwaarde te cultiveren (die echt werken)

Nu we hebben besproken waarom een lage eigenwaarde optreedt en waarom het zo belangrijk is, hoe krijgen we het?

Hoewel ik niet kan garanderen dat alle onderstaande oefeningen altijd voor je zullen werken, kan ik je garanderen dat als je een van deze paden aanhoudend en oprecht beoefent, je een toenemend niveau van eigenwaarde zult ervaren. En uiteindelijk wordt je eigenwaarde zo tweede natuur dat het onvoorwaardelijk wordt:

1. Herschrijf je kernovertuigingen door middel van een mantra

Mantra’s zijn uitspraken die steeds weer worden herhaald. In het Westen worden mantra’s vaak ‘affirmaties‘ genoemd.

Om je kernovertuigingen te ontdekken, moedig ik je aan om aandacht te besteden aan het stemmetje in je hoofd. Waar kletst het overdag over? Welke angsten komen naar voren? Welke ongezonde gedragspatronen herhaal je steeds? Schrijf je observaties op in een dagboek. Uiteindelijk zal je bepaalde thema’s en onzekerheden opmerken.

Als je eenmaal de kernovertuigingen die je over jezelf hebt hebt vastgesteld (bijv. “Ik ben een loser”, “Ik doe altijd mensen pijn”, “Ik verdien het om gestraft te worden”, “Ik ben saai”, enz.), ga ze dan tegen met een mantra.

Probeer een mantra te kiezen of te creëren die precies het tegenovergestelde is van je kernwond. Als je bijvoorbeeld ontdekt dat een van je kernovertuigingen is: “Ik ben waardeloos”, wil je die overtuiging misschien deprogrammeren en vervangen door “Ik ben het waard en ik hou van wie ik ben.”

In het begin zal je je een beetje ongemakkelijk of sceptisch voelen over deze mantra, maar dat is alleen omdat je geest is geconditioneerd om het tegenovergestelde te geloven. Na een tijdje (ik heb het over een maand of drie), zal je significante veranderingen zien optreden in je denkpatronen, gedrag en gevoelens.

Je kunt ook op mijn website naar enkele affirmaties zoeken. Kies er een die je kippenvel geeft (op een goede manier) of die je een vleugje kracht geeft. Blijf bij die mantra en herhaal het elke dag.

Probeer deze oefening elke dag gedurende minstens tien minuten (idealiter tijdens een meditatieoefening – maar nog beter de hele dag door) gedurende drie maanden. Probeer je mantra te doordrenken met zoveel mogelijk oprechte oprechtheid, want de onbewuste geest besteedt meer aandacht aan emotie dan aan woorden (en de onbewuste geest is waar alle magie gebeurt).

2. Claim terug wat onderdrukt is (ook wel je kracht genoemd)

Als filosoof en geleerde schrijft Ken Wilber:

Hoe kunnen we ons goed of waardig voelen als we een versie van onszelf leven die niet echt of authentiek is?

Onze interacties, onze gevoelens over onszelf, inderdaad, ons leven zal altijd vals aanvoelen als we ons verschuilen achter de angstaanjagende maskers die we als kinderen hebben aangenomen.

Om terug te vorderen wat je hebt onderdrukt, moet je innerlijk kind werk en schaduwwerk oefenen. Beide vormen van innerlijk werk zijn ideale manieren om op te graven wat onderdrukt is en in je op te sluiten.

Een van de krachtigste methoden die ik heb gevonden om zowel innerlijk kind– als schaduwwerk te oefenen, is iets dat bekend staat als spiegelwerk. Ik raad aan om naar dat artikel te gaan en te leren hoe je spiegelwerk kunt oefenen, zodat je aan de slag kunt met het terugwinnen van je kracht en authenticiteit.

3. Vervang people pleasen met zelfzorg

Het is onmogelijk om meteen met people pleasen te stoppen. Dat patroon is waarschijnlijk al heel lang in je geworteld.

Maar het is mogelijk om die energie langzaam te kanaliseren naar nieuwe middelen: zelfzorg. Klinkt dat egoïstisch? Het zou kunnen. Maar de realiteit is dat als je voor jezelf leert zorgen, je ook echt voor anderen kunt zorgen. Jouw zorg zal niet worden aangetast door onbewuste behoeftige motieven (bijv. de noodzaak om gevalideerd te worden), in plaats daarvan zal het worden gevoed door de oprechte wens om anderen te helpen.

Elke keer dat je jezelf vormt om op een bepaalde manier met iemand om te gaan, doe dan één ding voor jezelf en alleen voor jezelf. Dat kan betekenen dat je een warme kop thee voor jezelf zet, een bewuste ademhalingspauze neemt, iets voedzaams eet of wat tijd alleen doorbrengt om je energie te verjongen.

Als je meer inspiratie nodig hebt, bekijk dan het artikel over hoe je van jezelf kunt houden en meer voor jezelf kunt zorgen.

4. Dagboek (en beantwoord deze vragen)

Een dagboek bijhouden is een prachtige, verfrissende vorm van catharsis. Het zal je niet alleen helpen om je emotioneel beter te voelen, maar het zal je ook helpen om mentale helderheid te krijgen rondom je lage eigenwaarde.

Ik raad aan om elke dag minimaal vijf minuten een dagboek bij te houden en wat introspectie te doen. Hoe is je dag verlopen, wat maakte je blij of verdrietig, wat viel je op aan jezelf?

Om je eigenwaarde te onderzoeken, raad ik aan om een dagboek bij te houden over de volgende vragen:

• Wat is iets dat niemand me ooit zou kunnen afnemen?
• Wie ben ik en wie ben ik niet?
• Wat voor soort persoon verwachten anderen dat ik ben?
• Wat betekent eigenwaarde voor mij?
• Welke valse ideeën heb ik over mezelf geleerd?
• Welke externe dingen bepalen mijn eigenwaarde niet?
• Als ik alles in mijn leven zou verliezen, wat zou ik dan nog hebben dat van waarde zou zijn?

Misschien wil je je antwoorden in de toekomst nog eens bekijken en kijken of ze verschuiven en veranderen.

Als er iets is, krijg je een interessant kijkje in je geest en denkprocessen nadat je over deze vragen een dagboek hebt geschreven.

Een dagboek bijhouden verhoogt je eigenwaarde door je te machtigen met zelfinzicht en zelfkennis. En zoals ze zeggen, kennis is macht.

5. Werk met een archetype

Archetypen zijn universele patronen of soorten energie – en ze bestaan al sinds het begin der tijden.

We kunnen archetypen in alle culturen van de wereld zien. Enkele voorbeelden zijn:

• De wees
• De krijger
• de verzorger
• De zoeker
• De minnaar
• de vernietiger
• De maker
• De liniaal
• De goochelaar
• De wijze
• De joker
• de moeder
• De vader
• De heilige

We hebben allemaal tal van archetypen binnen onze persoonlijkheidsstructuren. Soms ontbreken echter bepaalde archetypen in ons. Waarom? Meestal zijn ze in de kindertijd onderdrukt omdat ze door onze ouders en verzorgers als ongepast of ‘slecht’ werden beschouwd.

In het geval van een lage eigenwaarde, zijn de dominante archetypen die in ons ontbreken de baas, de rebel, de koning, de koningin en de minnaar.

Ik raad aan om te zoeken naar figuren in de geschiedenis die je bewondert en die overeenkomen met een van de bovenstaande archetypen. Door bewust te werken aan het binnenhalen van de energie van een archetype dat je mist en dat gerelateerd is aan eigenwaarde, zal je de kracht vinden die je nodig hebt om de negatieve kernwonden in jezelf te doorbreken.

6. Eigenwaarde is een inside job

Het is niet afhankelijk van wat voor soort baan je hebt, of je nu alleenstaand of getrouwd bent, of je lelijk of aantrekkelijk bent, of je leeft van de voedselbank of een inkomen van 500K.

Jouw waarde neemt niet af op basis van iemands onvermogen om jouw waarde te zien.

Je waarde neemt niet af op basis van wat je wel of niet doet, hebt of niet hebt.

Jouw waarde is aangeboren. Je bent geweldig zoals je bent.

Ik hoop dat je dit ter harte neemt en er echt je tanden in zet, want het is waar.

***

Ik hoop dat je nu een beter begrip hebt van waarom je lijdt aan een lage eigenwaarde en hoe je jezelf kunt versterken.

Je hoeft geen slaaf te zijn van je conditionering. Je hoeft niet geketend te blijven aan mensenvriendelijke en demoraliserende manieren van leven. In de kern ben je wild en vrij, en nu heb je de tools om je rauwe en echte zelf terug te winnen.

Terug naar alle artikelen